Tuyên ngôn của Đảng cộng sản được chia thành một phần dạo đầu và bốn phần, cuối mỗi phần này là một kết luận ngắn. Phần mở đầu bắt đầu bởi tuyên bố: 1 bóng ma đang ám châu Âu - bóng ma của Chủ nghĩa Cộng sản. Tất cả cường quốc của châu Âu già cỗi đã gia nhập thành một liên minh thần thánh để xua đuổi bóng ma đó. Vạch ra rằng các đảng phái khắp mọi nơi, bao gồm những người trong chính phủ và những người trong phe đối lập, đã gắn mác điều sỉ nhục về Chủ nghĩa Cộng sản., các tác giả suy diễn từ đó rằng các cường quốc thừa nhận rằng Chủ nghĩa Cộng sản là một thế lực. Sau đó, phần mở đầu cổ vũ những người Cộng sản công khai tuyên bố quan điểm của họ và những ý định, để phải có một Tuyên ngôn của đảng của mình để đập lại câu chuyện hoang đường về bóng ma Cộng sản.

Phần thứ nhất của Tuyên ngôn, Tư sản và Vô sản, giải thích theo chủ nghĩa duy vật lịch sử, rằng lịch sử của xã hội từ trước đến nay là lịch sử của đấu tranh giai cấp. Xã hội luôn vận hành dưới hình thức của một nhóm đa số bị áp bức bị bóc lọt dưới ách của một nhóm thiếu số áp bức.

Trong Chủ nghĩa Tư bản, giai cấp Công nhân công nghiệp, hay vô sản, chiến đấu trong xung đột giai cấp chống lại chủ nhân của phương tiện sản xuất - giai cấp Tư sản. Cũng như trước đây, sự đấu tranh này sẽ kết thúc trong một cuộc cách mạng mà tổ chức lại xã hội, hoặc hủy hoại chung của đấu tranh giai cấp. Giai cấp Tư sản, thông qua cách mạng hóa không ngừng của sự sản xuất và sự xáo trộn không ngừng của tất cả điều kiện xã hội, đa nổi lên như giai cấp quan trọng nhất trong xã hội, lấn chiếm tất cả quyền lực cũ của Chủ nghĩa Phong kiến (feualism). Tư sản liên tục bóc lột giai cấp Vô sản đối với sức lao động của họ, tạo ra lợi nhuận cho bản thân họ và tích lũy- vốn (capital). Tuy nhiên, làm như vậy giai cấp Tư sản cư xử như đào mồ chôn cho chính nó; giai cấp Vô sản không thể tránh khỏi việc trở nên có ý thức về năng lực của họ và lên nắm chính quyền thông qua cách mạng, lật đổ giai cấp tư sản.

Những người Vô sản và những người Cộng sản, phần thứ hai, bắt đầu bởi mối quan hệ của ý thức người Cộng sản tới phần còn lại của giai cấp công nhân. Đảng của người Cộng sản sẽ không đối địch với những đảng phái giai cấp công nhân khác, nhưng không giống họ, nó sẽ bày tỏ ý chí chung (tiếng Anh: general will)[3] và bảo vệ những lợi ích chung của toàn thể giai cấp vô sản thế giới, độc lập của tất cả các dân tộc. Phần này tiếp tục bảo vệ chủ nghĩa cộng sản từ những sự phản đối khác nhau, bao gồm việc bác bỏ những tuyên bố rằng chủ nghĩa cộng sản ủng hộ mãi dâm hoặc không khuyến khích người dân lao động. Phần thứ hai kết thúc bởi việc phác thảo 10 yêu cầu ngắn hạn để cải thiện đời sống của người lao động, Marx lưu ý rằng "Trong những nước khác nhau, những biện pháp ấy dĩ nhiên sẽ khác nhau rất nhiều. Nhưng đối với những nước tiên tiến nhất thì những biện pháp sau đây sẽ có thể áp dụng khá phổ biến"[4]:

• Bãi bỏ sở hữu tư nhân ruộng đất và trao nộp tô vào quỹ chi tiêu của nhà nước.
• Áp dụng thuế lũy tiến cao (để phân phối lại thu nhập của nhóm thượng lưu).
• Xoá bỏ quyền thừa kế
• Tịch thu tài sản của tất cả những kẻ lưu vong và tất cả những kẻ phiến loạn
• Tập trung tín dụng vào tay nhà nước thông qua một ngân hàng quốc gia với tư bản của nhà nước và ngân hàng này sẽ nắm độc quyền hoàn toàn.
• Tập trung tất cả các phương tiện vận tải vào trong tay nhà nước.
• Tăng thêm số công xưởng nhà nước và công cụ sản xuất; khai khẩn đất đai để cấy cầy và cải tạo ruộng đất trong một kế hoạch chung.
• Thực hành nghĩa vụ lao động đối với tất cả mọi người, tổ chức các đạo quân công nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp.
• Kết hợp nông nghiệp, thi hành những biện pháp nhằm làm mất dần sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn
• Giáo dục công cộng và miễn phí cho tất cả các trẻ em. Xoá bỏ việc sử dụng trẻ em làm trong các khu công xưởng. Kết hợp giáo dục với sản xuất vật chất...

Phần thứ 3, Văn học người cộng sản và Chủ nghĩa- xã hội, phân biệt chế độ cộng sản với chủ nghĩa xã hội thịnh hành khác tại thời bấy giờ- những học thuyết được phân loại như Chủ nghĩa xã hội phản động (Reactionary Socialism); Đảng bảo thủ hoặc Chủ nghĩa xã hội tư sản; và Chủ nghĩa xã hội phê bình không tưởng và Chủ nghĩa xã hội. Trong khi mức độ của sự trách móc về phía đối thủ khác nhau, tất cả bị gạt bỏ cho sự ủng hộ chủ nghĩa cải lương và việc thất bại để thừa nhận vai trò cách mạng nổi bật của giai cấp - công nhân.Vị trí của người-cộng sản trong mối quan hệ tới nhiều Đảng đối lập, phần kết luận Tuyên ngôn, tóm tắt những thảo luận vị trí người cộng sản ở những xung đột trong những quốc gia riêng biệt trong giữa thế kỉ 19 như Pháp, Thụy Điển, Phần Lan và Đức, điều cuối cùng là đêm trước của một cuộc cách mạng tư sản và tiên đoán rằng một cuộc cách mạng-thế giới sẽ sớm theo sau. Nó kết thúc bởi tuyên bố liên minh với Đảng xã hội dân chủ, dũng cảm ủng hộ những người cộng sản cách mạng khác và kêu gọi cho hành động hợp nhất vô sản thế giới-"Working Men of All Countries, Unite!" (những người công nhân của tất cả các nước, đoàn kết lại!.